Ο Καθηγητής Χειρουργικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Παπαζιώγας Βασίλειος, μας εξηγεί όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.
Τι είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι η ελάχιστα επεμβατική (λαπαροσκοπική) μέθοδος που χρησιμοποιείται για την χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως. Έχει επικρατήσει και συστήνεται από όλες τις κατευθυντήριες οδηγίες, ως η μέθοδος εκλογής έναντι της ανοικτής χολοκυστεκτομής που χρησιμοποιούνταν τις προηγούμενες δεκαετίες.
Ποιες είναι οι ενδείξεις της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής;
Η κύρια ένδειξη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής είναι η ριζική αντιμετώπιση της χολολιθίασης, της ανάπτυξης δηλαδή λίθων εντός της χοληδόχου κύστης. Τα αίτια της χολολιθίασης είναι συνήθως οι μεταβολές στο σωματικό βάρος, η παχυσαρκία αλλά και ορμονικοί ή κληρονομικοί παράγοντες. Μπορεί να εκδηλωθεί με ποικιλία συμπτωμάτων και ένα μεγάλο κλινικό εύρος. Σε ήπιες περιπτώσεις τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο και «βάρος» στο δεξιό υποχόνδριο (κάτω από τις δεξιές πλευρές) που συνήθως είναι εντονότερος μετά τη λήψη λιπαρού γεύματος. Σε πολλές περιπτώσεις εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου και μπορεί να αφυπνίσουν την/τον ασθενή. Σε περίπτωση που η φλεγμονή είναι εντονότερη η κλινική εικόνα είναι πιο έκδηλη με πολύ έντονο άλγος με αντανάκλαση στη μέση, έμετο και απώλεια της όρεξης. Σε εκτεταμένη φλεγμονή (βαριά χολοκυστίτιδα) ο ασθενής μπορεί να αναπτύξει και υψηλό πυρετό. Στις περιπτώσεις βαριάς χολοκυστίτιδας είναι επιβεβλημένη η νοσηλεία και η χορήγηση αντιβιοτικών ενδοφλεβίως με ταυτόχρονη στέρηση λήψης τροφής από το στόμα. Μια σοβαρή επιπλοκή, συνήθως σε ασθενείς με μικρές πέτρες, είναι η οξεία λιθιασική παγκρεατίτιδα, με αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει σε ειδικές κατηγορίες ασθενών όπως οι διαβητικοί και οι ανοσοκατεσταλμένοι, οι οποίοι δεν εκδηλώνουν κλινικά ανάλογα συμπτώματα με τον λοιπό πληθυσμό και κινδυνεύουν περισσότερο. Σπανιότερη ένδειξη για προφυλακτική λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή αποτελεί η ύπαρξη πολυπόδων εντός της χοληδόχου κύστεως, οι οποίοι ανευρίσκονται συνήθως τυχαία σε υπερηχοτομογραφικό έλεγχο της άνω κοιλίας για διερεύνηση άλλης συμπτωματολογίας του πεπτικού. Ανάλογα με το μέγεθος, τον αριθμό και την εξέλιξή τους οι πολύποδες μπορεί να οδηγήσουν σπάνια σε ανάπτυξη καρκίνου της χοληδόχου κύστεως, με δυσμενή πρόγνωση.
Ποιες είναι οι απαραίτητες απεικονιστικές και εργαστηριακές εξετάσεις για την διάγνωση;
Το υπερηχογράφημα άνω κοιλίας, με έμφαση στο ήπαρ και τα χοληφόρα αποτελεί την πλέον εξειδικευμένη απεικόνιση για την ανίχνευση των λίθων ή/και των πολυπόδων και τη διάγνωση της χολοκυστίτιδας. Σε περίπτωση εκτεταμένης φλεγμονής ή επιπλοκών της χολοκυστίτιδας όπως ρήξη, απόστημα, εμπύημα κ.τ.λ. σημαντικός είναι και ο διαγνωστικός ρόλος της αξονικής τομογραφίας, όπως θα σας συμβουλεύσει ο ιατρός σας. Αν επιπλέον υπάρχει υποψία για ύπαρξη λίθων και στα χοληφόρα (κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών και κνησμό) τότε είναι απαραίτητη η διενέργεια επιπλέον μαγνητικής τομογραφίας (MRI/MRCP). Ο εργαστηριακός έλεγχος περιλαμβάνει γενική αίματος με δείκτες φλεγμονής και συνήθως βιοχημικό έλεγχο του ήπατος και χολοστατικά ένζυμα που θα ζητήσει ο χειρουργός σας. Είναι σημαντικό να τίθεται η σωστή διάγνωση και η ένδειξη για χειρουργείο μιας και υπάρχουν και άλλες παθήσεις με παρόμοια συμπτώματα.
Πως διενεργείται η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων πρόκειται για μια επέμβαση μέτριας βαρύτητας, υπό γενική αναισθησία, με μειωμένο ποσοστό επιπλοκών. Συνήθως γίνεται με 3 μικρές οπές στο κοιλιακό τοίχωμα διαμέσου των οποίων εισέρχεται η λαπαροσκοπική κάμερα και τα ανάλογα εργαλεία. Γίνεται έτσι η αφαίρεση ολόκληρης της χοληδόχου κύστεως με το περιεχόμενό της (συνήθως πέτρες). Παρότι πρόκειται για μία επέμβαση μέτριας βαρύτητας όπως αναφέρθηκε, αλλά όπως τονίζει ο Καθηγητής Χειρουργικής του Α.Π.Θ. Παπαζιώγας Βασίλειος, η εμπειρία του χειρουργού είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ασφαλή εκτέλεσή της και την αποφυγή επιπλοκών. Για παράδειγμα είναι συγκεκριμένος ο τρόπος που πρέπει να αναγνωρίζονται και να διαφυλάσσονται ευαίσθητες δομές της περιοχής, πριν την αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως (Critical View of Safety). Η αυξημένη εμπειρία του χειρουργού και η εξοικείωση με την ανατομία του ήπατος και των χοληφόρων ελαχιστοποιεί την πιθανότητα να μετατραπεί η εγχείρηση σε ανοικτή. Έχει αποδειχθεί σε όλες της έρευνες ότι όσο πιο έμπειρος είναι ο χειρουργός τόσο λιγότερες είναι οι επιπλοκές αλλά και τόσο μικρότερη η πιθανότητα να μην ολοκληρωθεί η επέμβαση λαπαροσκοπικά.
Πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής.
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή προσφέρει στον ασθενή όλα τα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής που περιλαμβάνουν ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο, ταχύτατη κινητοποίηση και επάνοδο στην καθημερινή δραστηριότητα, ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων της επέμβασης στο καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα του ασθενούς, εξαιρετικό κοσμητικό αποτέλεσμα, δραστική μείωση της επίπτωσης μετεγχειρητικών κηλών, συμφύσεων κλπ.
Προετοιμασία για το χειρουργείο
Συνήθως δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία. Οι ασθενείς, αφού ολοκληρώσουν τον προεγχειρητικό τους έλεγχο, προσέρχονται την ημέρα του χειρουργείου μετά από νηστεία 8 ωρών. Σε περίπτωση που λαμβάνεται αντιπηκτικά φάρμακα, πρέπει να διακόπτονται ή και να αντικαθίστανται με ενέσεις ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους κάποιες ημέρες πριν το χειρουργείο και πάντα σε συνεννόηση του χειρουργού με τους άλλους θεράποντες ιατρούς σας (καρδιολόγο, αγγειοχειρουργό, αιματολόγο κ.τ.λ.)
.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε μετά το χειρουργείο;
Όπως μας ενημερώσει ο Καθηγητής Χειρουργικής του Α.Π.Θ. Παπαζιώγας Βασίλειος, σε περιπτώσεις ανεπίπλεκτης χολοκυστεκτομής η νοσηλεία είναι μίας ημέρας, ενώ αν το επιτρέπει η γενική κατάσταση του ασθενούς και ανάλογα με τα διεγχειρητικά ευρήματα μπορεί να λάβετε εξιτήριο και την ίδια ημέρα. Μπορείτε να φάτε ελαφρά το απόγευμα της ίδιας μέρας και δεν απαιτείται να ακολουθήσετε κάποια συγκεκριμένη δίαιτα πλην της αποφυγής λιπαρών για μία εβδομάδα μετά το χειρουργείο. Αντιβιοτικά δεν χορηγούνται προφυλακτικά, παρά μόνο και τη διάρκεια του χειρουργείου και αν χρειαστεί και της νοσηλείας. Η αφαίρεση ραμμάτων προγραμματίζεται 8-10 ημέρες μετά το χειρουργείο. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται απορροφήσιμα ράμματα που δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν.
Kommentare